ONS Belang heeft de afgelopen jaren herhaaldelijk gewaarschuwd voor het financiële beleid van de coalitie VD80/Zeevangs Belang/CDA/BVNL. Onverstandige miljoeneninvesteringen, zoals de renovatie van De Ark voor een tijdelijke raadszaal en dure onderzoeken naar een nieuw gemeentekantoor, zijn zonder kritische financiële reflectie doorgevoerd. Daarnaast blijft de gemeente fors investeren in de aankoop van grond in het oostelijke deel van de Purmer, zonder een concreet plan. Dit roept vraagtekens op over de financiële visie van deze coalitie; hoever willen zij gaan om alle ambities te realiseren en hoeveel lastenverhoging mag hier tegenover staan?
Verduidelijking over de gemeentelijke lasten
Zoals reeds gecommuniceerd door de gemeente, heeft een gedeelte van de OZB-verhoging te maken met de overname van de wegen van HHNK. De wegenheffing die u voorheen via de waterschapsbelasting betaalde, betaalt u nu aan de gemeente. Exclusief deze lasten stijgen de gemeentelijke lasten gemiddeld met 18%. De communicatie hierover had beter gemoeten. Vooraf hebben vrijwel alle politieke partijen hun zorgen hierover geuit. Deze zorgen zijn terecht gebleken, want niet voor het eerst was de communicatie ondermaats.
Lastenverhoging heeft twee kanten
De lastenverhoging heeft twee kanten. Enerzijds worden alle gemeenten in Nederland gedwongen om hun lokale belastingen en heffingen extreem te verhogen. Dit komt doordat het Rijk vanaf 2026 minder gaat uitkeren vanuit het gemeentefonds naar gemeenten. Ondanks deze korting dienen de gemeenten nog wel hun wettelijke taken uit te voeren, terwijl hier minder geld voor beschikbaar is.
Anderzijds heeft de oppositie, met name de VVD en ONS Belang, herhaaldelijk gewaarschuwd voor het financiële beleid van deze coalitie. De huidige tekorten waren geen verrassing; al in 2022 en 2023 was bekend dat er in 2026 forse kortingen op het gemeentefonds zouden komen. Hierop had tijdig actie ondernomen moeten worden, inclusief het overwegen van bezuinigingen binnen de eigen organisatie. Het college handelde echter te laat. Pas bij de laatste begrotingsraad konden echte keuzes worden gemaakt, waarbij ONS Belang zich verzette tegen de gekozen koers. Volgens ons wordt de rekening te snel bij de inwoners gelegd, zonder eerst intern te zoeken naar besparingen. Een motie van ONS Belang om dit te onderzoeken werd door de coalitie afgewezen.
Eindelijk beweging, maar is het te laat?
De laatste vergadering van de commissie Planning & Control gaf ons iets meer vertrouwen dat het college serieus werk maakt van beter financieel beheer. Dit geeft de gemeenteraad eindelijk meer inzicht in de cijfers en mogelijke besparingsopties, in plaats van de rekening direct bij de inwoners neer te leggen. Maar hadden deze stappen niet veel eerder gezet moeten worden? De financiële problemen waren immers al langer bekend. We hopen dat er nog tijd is om bij te sturen en kijken kritisch mee naar de uitkomsten, zodat we goed kunnen beoordelen welke uitgaven écht nodig zijn en waar bezuinigingen mogelijk zijn.
Politiek is ook nog aan zet
De gemeenteraad moet haar verantwoordelijkheid nemen bij het maken van lastige, noodzakelijke keuzes, zoals het afvalbeleid. De stijgende lasten komen deels door het afvalstoffenbeleid, waarbij de inkomsten uit afvalheffingen niet genoeg zijn om de kosten te dekken. De uitdaging is een kostendekkend systeem te creëren zonder de inwoners te zwaar te belasten. Dit roept discussie op, maar uiteindelijk moeten er keuzes gemaakt worden. Ook als deze niet voor iedereen gunstig zijn. ONS Belang streeft naar een structureel sluitende begroting zonder tijdelijke oplossingen. Ambitieuze projecten, zoals een nieuw gemeentekantoor of onzekere investeringen, zijn nu niet verstandig. We moeten eerst de financiële situatie op orde krijgen, met oog voor verantwoorde investeringen die écht ten goede komen aan de gemeente en inwoners.